Boetevrij aflossen betekent dat je elk jaar tot een bepaald bedrag extra op je hypotheek mag aflossen zonder dat je daarvoor een boete betaalt. Hoeveel je precies boetevrij mag aflossen, hangt af van je lening en van je hypotheekaanbieder. In dit artikel lees je hoe het werkt, waar je op moet letten en welke stappen je het beste kunt nemen om zoveel mogelijk voordeel te halen uit boetevrij aflossen.
Geschreven op 5 september 2025
Boetevrij aflossen betekent dat je extra kunt aflossen op je hypotheek zonder een boete te betalen, zolang je binnen de jaarlijkse grens per leningdeel blijft. Deze grens ligt meestal tussen de 10% en 20% van de oorspronkelijke hoofdsom of de actuele restschuld, afhankelijk van je contract. Elk leningdeel heeft een eigen limiet en ongebruikte ruimte vervalt aan het einde van het jaar. Extra aflossen moet met eigen geld gebeuren en je moet kunnen aantonen waar het vandaan komt.
De regels voor boetevrij aflossen verschillen per hypotheekaanbieder en hangen af van je hypotheekvorm, of je NHG hebt, het moment in je rentevastperiode en bijzondere gebeurtenissen zoals verkoop, overlijden of scheiding. Los je meer af dan toegestaan, dan betaal je boeterente. De hoogte hiervan hangt af van je rente, de resterende rentevastperiode, de marktrente en je risicoklasse. Je kunt boete voorkomen door aflossingen te spreiden, rentemiddeling of oversluiten te overwegen.
Extra aflossen verlaagt je maandlasten, verkort de looptijd of kan zorgen voor een lagere rente als je in een lagere risicoklasse valt. Tegelijk daalt je belastingvoordeel en heb je minder spaargeld achter de hand. Een goed stappenplan en het controleren van je voorwaarden zijn belangrijk. Bij twijfel of complexe situaties is het verstandig om advies in te winnen, zodat je optimaal profiteert van je aflossing.
Wil je extra aflossen op je hypotheek zonder een boete te betalen? Dat heet boetevrij aflossen. Dit mag, maar slechts tot een bepaald bedrag per jaar en per leningdeel. Ga je daar overheen, dan rekent de bank extra kosten.
Elk leningdeel van je hypotheek heeft een eigen grens. Je kunt deze grens niet verschuiven tussen leningdelen of meenemen naar een volgend jaar. In je hypotheekvoorwaarden staat precies hoe deze grens wordt berekend: soms op basis van het oorspronkelijke geleende bedrag, soms op basis van de huidige restschuld. Deze regels blijven gelijk zolang je rente vaststaat, tenzij je contract anders bepaalt.
Boetevrij aflossen betekent dat je extra geld op je hypotheek mag terugbetalen zonder dat de bank daar een vergoeding voor vraagt, zolang je binnen de afgesproken grens blijft. Meestal ligt deze grens tussen de 10% en 20% per jaar per leningdeel. Elk jaar op 1 januari wordt je boetevrije ruimte opnieuw vastgesteld. Wat je niet gebruikt, vervalt. De bank berekent de grens per leningdeel op een vaste manier. Alleen binnen deze grens mag je boetevrij aflossen, behalve bij enkele uitzonderingen die in je contract staan.
Hieronder vind je een tabel met de meest voorkomende grenzen voor boetevrij aflossen en hoe deze worden berekend:
| Grens per jaar | Berekeningsbasis | Voorbeeldbedrag |
|---|---|---|
| €40.000 / €22.500 |
Boetevrij aflossen geldt alleen voor extra aflossingen die je zelf kiest, bovenop je reguliere maandlasten. Je vaste maandelijkse aflossing telt dus niet mee. Het gaat echt om extra bedragen die je vrijwillig betaalt. Rond het moment dat je rente opnieuw wordt vastgesteld, kunnen andere regels gelden.
In je offerte en hypotheekakte staat welke methode voor jou geldt.
Een praktisch voorbeeld:
| Maand | Aflossing | Jaargrens |
|---|---|---|
| December | Extra aflossing | Grens jaar 1 |
| Januari | Extra aflossing | Grens jaar 2 |
Voor boetevrij aflossen moet je eigen geld gebruiken. Je moet kunnen aantonen waar het vandaan komt. Denk aan spaargeld, een erfenis, een schenking of geld uit de verkoop van spullen. Je mag geen geld lenen om extra af te lossen. De bank kan om bewijs vragen, zoals bankafschriften of een schenkingsakte.
Elke hypotheekaanbieder hanteert eigen regels voor boetevrij aflossen. Deze hangen af van je hypotheekvorm, of je NHG hebt, het moment in je rentevastperiode en bijzondere gebeurtenissen in je leven. Daardoor kunnen de standaardregels per persoon verschillen. De vier belangrijkste punten zijn: je hypotheekvorm, NHG, het moment in je rentevastperiode en speciale gebeurtenissen.
De aanbieder kijkt eerst naar je hypotheekvorm, dan of je NHG hebt, vervolgens naar je rentevastperiode en tot slot naar bijzondere gebeurtenissen. Elk onderdeel heeft eigen regels. Hoeveel je boetevrij mag aflossen, hangt dus van meerdere factoren tegelijk af.
Bij een annuïtaire of lineaire hypotheek zijn de grenzen voor extra aflossen meestal duidelijk en los je volgens een vast schema af. Bij een aflossingsvrije hypotheek zijn de regels vaak strenger, omdat extra aflossen invloed heeft op de verhouding tussen je lening en de waarde van je huis. Heb je een hypotheek die deels aflossingsvrij is, dan kijkt de bank extra goed of je binnen de grenzen blijft.
Met NHG gelden basisregels voor boetevrij aflossen. De strengste regels gaan altijd voor, of die nu van NHG komen of van je aanbieder. NHG kan bijvoorbeeld toestaan dat je zonder boete aflost bij verkoop van je huis, maar kan ook extra eisen stellen bij een restschuld of gedwongen verkoop.
Bij belangrijke gebeurtenissen in je leven kunnen andere regels gelden. Verkoop je je huis, dan mag je altijd alles boetevrij aflossen. Bij overlijden kunnen nabestaanden vaak zonder boete aflossen. Bij een scheiding zijn er aangepaste regels. Ga je verhuizen, dan zijn er speciale regelingen om je hypotheek mee te nemen of af te sluiten, met eigen vrijstellingen van boetes. Voor volledig aflossen gelden aparte afspraken, afhankelijk van je contract.
Los je meer af dan je boetevrije grens, dan moet je boeterente betalen. Dit is een vergoeding aan de bank voor de rente die zij mislopen. Hoeveel boete je betaalt, hangt af van je huidige rente, de resterende duur van je rentevastperiode, de actuele marktrente, hoeveel je al boetevrij hebt afgelost en je risicoklasse.
De boeterente ontstaat omdat de bank minder rente ontvangt dan afgesproken. Ze berekenen het verschil over de resterende looptijd van je rentevastperiode en zetten dat om naar een bedrag dat je nu moet betalen. Er zijn manieren om deze boete te vermijden of te beperken, afhankelijk van wat je bank toestaat.
De bank kijkt eerst hoe lang je rentevastperiode nog duurt. Daarna . Alleen als jouw rente hoger is, gebruiken ze het verschil voor de berekening. Van het bedrag dat je extra wilt aflossen, halen ze eerst je resterende boetevrije ruimte af. Over het bedrag dat overblijft, rekenen ze de boete uit.
Verschillende factoren bepalen hoe hoog je boete wordt. Hoe langer je rentevastperiode nog duurt, hoe hoger de boete meestal is. Is de huidige marktrente veel lager dan jouw rente, dan wordt de boete ook hoger. Je risicoklasse speelt mee: als je door aflossen in een lagere risicoklasse komt, kan dit invloed hebben op de vergelijkingsrente. Ook maakt het uit hoeveel van je jaarlijkse boetevrije ruimte je al hebt gebruikt.
Je kunt de boete op verschillende manieren vermijden of beperken. Bij rentemiddeling wordt je oude en nieuwe rente gemiddeld, maar dit brengt vaak extra kosten met zich mee en niet elke bank biedt het aan. Je kunt ook overstappen naar een andere bank. Dan betaal je de boete of neem je deze mee in je nieuwe hypotheek, maar houd rekening met extra kosten voor advies, notaris en taxatie. Je kunt het extra bedrag ook over meerdere jaren spreiden, zodat je binnen de jaarlijkse boetevrije ruimte blijft.
Extra aflossen op je hypotheek heeft invloed op je maandlasten, de looptijd van je hypotheek en het bedrag dat je vrij te besteden hebt. Je merkt het direct aan je maandlasten of aan hoe snel je hypotheek afloopt. Er zijn ook minder zichtbare gevolgen, zoals veranderingen in je rente-opslag, belastingvoordeel en het bedrag dat je op je spaarrekening overhoudt. Eerst zie je de directe gevolgen, zoals lagere maandlasten of een kortere looptijd. Daarna volgen de indirecte gevolgen, zoals een lagere rente door een betere verhouding tussen je lening en de waarde van je huis, minder belastingaftrek en minder spaargeld.
Indirect verandert ook je risicoprofiel bij de bank, het bedrag dat je mag aftrekken bij de belasting en hoeveel financiële ruimte je hebt. Wat er precies verandert, hangt af van de keuzes die je maakt bij het aanpassen van je hypotheek. Als je lening kleiner wordt ten opzichte van de waarde van je huis, kan de bank je rente verlagen. Tegelijk wordt het bedrag waarover je rente betaalt kleiner, waardoor je minder belastingvoordeel hebt. Ook heb je minder spaargeld beschikbaar omdat je dat hebt gebruikt om af te lossen.
Na een extra aflossing kijkt de bank opnieuw naar je maandlasten. Je betaalt minder rente omdat je schuld kleiner is geworden. Ook het deel dat je aflost wordt lager. Hierdoor gaan je maandlasten omlaag. Of dit automatisch gebeurt of dat je het zelf moet aanvragen, verschilt per bank.
Je kunt er ook voor kiezen om hetzelfde bedrag per maand te blijven betalen. Dan los je sneller af, omdat een groter deel van je betaling naar aflossing gaat in plaats van naar rente. Je hypotheek is dan eerder afgelost en de einddatum komt dichterbij. Niet elke bank biedt deze mogelijkheid, dus controleer dit vooraf.
Wil je zonder boete extra aflossen op je hypotheek? Met een duidelijk stappenplan voorkom je fouten en haal je het meeste uit je mogelijkheden. Hieronder vind je acht heldere stappen, zodat je precies weet wat je moet doen.
Het stappenplan bestaat uit acht onderdelen. Je begint met het controleren hoeveel je mag aflossen, berekent je beschikbare ruimte en kiest een manier die bij jouw situatie past. Daarna controleer je of er toch geen boete dreigt, maak je de betaling over en wacht je op bevestiging. Vervolgens kijk je naar je nieuwe hypotheek-waardeverhouding en maak je een planning voor volgend jaar. Bij elke stap weet je precies wanneer je door kunt naar de volgende.
Verzamel alle belangrijke informatie uit je hypotheekcontract. Kijk naar wat de basis is voor je afloslimiet, welk percentage je per leningdeel mag aflossen en of er minimum- of maximumbedragen gelden. Controleer ook of er kosten zijn per aflossing, of je het moet melden en welke geldbronnen je mag gebruiken. Kijk welke bewijzen je moet aanleveren. Je vindt deze informatie in je offerte, de voorwaarden en meestal ook in je online bankomgeving.
Bereken per leningdeel hoeveel je nog zonder boete kunt aflossen. Neem de oorspronkelijke hoofdsom, pas het toegestane percentage toe en trek af wat je dit jaar al hebt afgelost. Zo weet je precies wat je nog kunt aflossen zonder boete. Maak een overzicht met alle belangrijke getallen per leningdeel.
Bedenk wat je wilt bereiken met de aflossing. Wil je lagere maandlasten? Vraag dan om herberekening van je maandbedrag. Wil je eerder hypotheekvrij zijn? Laat dan de looptijd aanpassen. Wil je een lagere rente door een betere verhouding tussen je hypotheek en woningwaarde? Zorg dan voor een recente waardebepaling.
Controleer of je echt zonder boete kunt aflossen . Kijk ook hoeveel van je boetevrije ruimte je al hebt gebruikt. Vergelijk of een eventuele boete voordeliger is dan andere keuzes zoals rentemiddeling of oversluiten. Leg je besluit vast zodat je later weet waarom je deze keuze hebt gemaakt.
Let goed op bij het overmaken van het geld. Gebruik het juiste rekeningnummer, vermeld het leningdeelnummer, controleer het bedrag en de datum waarop het geld wordt afgeschreven. Zet een duidelijke omschrijving bij de betaling en controleer of je vooraf moet melden dat je gaat aflossen. Houd rekening met verwerkingstijd.
Noteer na de aflossing alle nieuwe gegevens: het resterende hypotheekbedrag per leningdeel, je nieuwe maandbedrag en wanneer de wijziging ingaat. Bewaar de bevestiging en het bankafschrift. Controleer of alle bedragen en datums kloppen en of de aflossing bij elk leningdeel goed is verwerkt.
Extra aflossen op je hypotheek vraagt om een goede voorbereiding. Je krijgt te maken met regels van je bank, afspraken in je contract en gevolgen voor je belastingaangifte.
Als je extra wilt aflossen, kun je tegen praktische zaken aanlopen. Verzamel op tijd alle benodigde papieren, zoals aktes en bankafschriften, zodat je aanvraag soepel verloopt. Let ook op het minimumbedrag dat je per keer moet aflossen. Kleine aflossingen kunnen relatief duur zijn door extra kosten. Je maandlasten gaan omlaag, maar je belastingvoordeel kan ook afnemen.
Het kan verstandig zijn om een expert mee te laten kijken. Bijvoorbeeld als je hypotheek uit meerdere delen bestaat met elk hun eigen regels. Ook bij een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie zijn er soms uitzonderingen die niet altijd duidelijk zijn. Als je niet weet hoe een boete wordt berekend of als je wilt overstappen naar een andere bank, kan een adviseur je helpen om de juiste keuze te maken. Bij een grote aflossing, bijvoorbeeld door een schenking of erfenis, is het goed om te weten hoe je alles netjes regelt en op het juiste moment vastlegt. Zo voorkom je verrassingen en haal je het meeste uit je aflossing.