Een levensloopbestendige woning zorgt ervoor dat je langer prettig in je huis kunt blijven wonen, ook als je ouder wordt of minder goed ter been bent. Dit maakt je huis aantrekkelijker voor meer kopers en kan de waarde verhogen. In dit artikel lees je hoe je je huis levensloopbestendig maakt, wat het kost, hoe je het kunt betalen en waar je op moet letten bij de verbouwing.
Geschreven op 5 september 2025
Een levensloopbestendige woning is zo ingericht dat je er comfortabel kunt blijven wonen, ook als je ouder wordt of minder mobiel raakt. Denk aan een slaapkamer en badkamer op de begane grond, geen opstapjes, brede deuren en gangen, en voldoende bewegingsruimte. Zulke woningen zijn populair omdat ze geschikt zijn voor een brede doelgroep en weinig aanpassingen meer nodig hebben, wat de waarde en verkoopbaarheid vergroot.
Aanpassingen zoals een traplift, inloopdouche of aangepaste keuken kunnen de woning levensloopbestendig maken. De financiering hiervan kan via een hypotheek met bouwdepot, een verhoging van je bestaande hypotheek, verzilverproducten of een persoonlijke lening. Elke optie heeft eigen voorwaarden, kosten en mate van vrijheid. Banken letten bij het verstrekken van een lening op je inkomen, leeftijd en de waarde van je huis, vooral als je ouder bent.
Voor het aanpassen van je woning zijn er subsidies, belastingvoordelen en regelingen via de gemeente mogelijk. Een goede voorbereiding is belangrijk: maak duidelijke plannen, verzamel offertes en regel de juiste verzekeringen. Houd rekening met extra kosten zoals advies, taxatie en notaris. Zorg dat je alle bewijsstukken bewaart voor belastingaftrek en subsidies, en check vooraf welke vergunningen nodig zijn.
Stel je voor: je wilt een woning waar je langdurig kunt blijven wonen, ook als je ouder wordt of minder mobiel raakt. Dat is precies het idee achter een levensloopbestendige woning. Je hoeft dan later geen ingrijpende verbouwingen meer uit te voeren. Voor veel kopers is dit aantrekkelijk, omdat zij weten dat ze niet onverwachts voor hoge aanpassingskosten komen te staan. Daardoor zijn deze woningen vaak populairder en stijgt de waarde sneller. Ook verkoop je zo’n huis meestal eenvoudiger, omdat het geschikt is voor een bredere groep mensen.
Wat zijn nu precies de kenmerken van een levensloopbestendige woning? Hieronder vind je de belangrijkste eigenschappen overzichtelijk in een tabel:
| Kenmerk | Minimale eis |
|---|---|
| Kamer(s) bereikbaar | Begane grond |
| Opstapjes | Geen |
| Bewegingsruimte | Voldoende |
| Slaapkamer | ≥ 10 m² |
| Badkamer | ≥ 4 m² |
| Deurbreedte | ≥ 90 cm |
| Gangbreedte | ≥ 120 cm |
| Toegang | Traploos/lift |
| Badkamersteunen | Muren sterk |
| Vloeren | Stroef |
| Licht | Voldoende |
Benieuwd welke aanpassingen vaak voorkomen? Hieronder zie je enkele veelgebruikte voorbeelden:
| Aanpassing | Voorbeeld |
|---|---|
| Slaapkamer beneden | Daglicht, ventilatie |
| Badkamer zonder opstap | Goede waterafvoer |
| Bredere deuren | Kozijnen vervangen |
| Bredere gangen | Leidingen controleren |
| Traplift/huislift | Meer ruimte |
| Inloopdouche | Geen verhoging |
| Aangepaste keuken | Werkblad, planken |
Taxateurs vergelijken jouw woning met andere huizen die vergelijkbare aanpassingen hebben. Zijn er weinig vergelijkbare woningen? Dan kijken ze naar de kosten van de aanpassingen en de kwaliteit van de uitvoering. Denk aan een fraaie inloopdouche of vlakke vloeren: die verhogen echt de waarde. Losse hulpmiddelen, zoals een losse traplift, tellen meestal niet mee. In buurten met veel ouderen zijn deze woningen extra gewild. In gebieden waar minder mensen komen wonen, helpt het om de waarde van je huis stabiel te houden.
Wil je je huis aanpassen? Er zijn verschillende manieren om dit te financieren. Een hypotheek met bouwdepot is vaak het voordeligst. Daarna volgt een verhoging van je bestaande hypotheek zonder depot, verzilverproducten en als laatste een persoonlijke lening. Wat het beste bij jou past, hangt af van je wensen: wil je lage maandlasten en veel controle, of juist meer vrijheid?
Hieronder vind je de belangrijkste verschillen tussen de opties:
De totale kosten bestaan uit rente en eenmalige uitgaven zoals advies, taxatie en notaris. Ook verschilt per optie hoeveel vrijheid je hebt. Verzilverproducten kijken vooral naar je leeftijd en de waarde van je huis. Voor een persoonlijke lening hoef je minder bewijs te leveren.
Wil je je hypotheek verhogen? Dan wordt gekeken naar de waarde van je huis en het maximale leenbedrag. Ook je inkomen speelt een rol. Je hebt een nieuwe taxatie nodig. Soms kijkt de bank ook naar de waarde van je huis na de verbouwing.
Meestal mag je hypotheek niet hoger zijn dan 90 tot 100 procent van de waarde van je huis. Voor energiebesparende maatregelen kun je soms extra lenen. Je hebt recente inkomensbewijzen nodig, zoals loonstrookjes of pensioengegevens. Ben je zzp’er? Dan moet je ook gegevens van de KvK en een UBO-uittreksel aanleveren. De WOZ-waarde telt niet mee.
Wil je belastingvoordeel? Dan moet je het geld besteden aan verbetering of onderhoud van je huis. Anders valt het onder vermogen in box 3. Het geld kan direct worden uitbetaald of via een bouwdepot, afhankelijk van hoe goed je kunt aantonen waar het geld naartoe gaat. Soms kun je de bestaande inschrijving van je hypotheek hergebruiken.
Met een bouwdepot wordt het geld apart gezet voor je verbouwing. Je ontvangt rente over het bedrag dat nog in het depot staat. Je dient rekeningen in voor gemaakte uitgaven en het depot is meestal 12 tot 24 maanden geldig. Soms kun je verlengen. De rentevergoeding is gelijk aan of iets lager dan je hypotheekrente.
Je mag het geld gebruiken voor bouwkundige veranderingen, installaties en vaste afwerking. Losse hulpmiddelen vallen er vaak buiten. Je uploadt rekeningen of bonnen, Soms komt er iemand kijken hoe het werk vordert. Het geld kan naar jou of direct naar de aannemer worden overgemaakt.
Veranderen je plannen? Dan kun je dat regelen met een aanvullend document. Geld dat je niet gebruikt, moet je terugbetalen. Je hebt ondertekende offertes, tekeningen en een planning nodig, en soms een rapport van een bouwbegeleider.
Met verzilverproducten kun je een deel van de waarde van je huis opnemen. Je maandlasten blijven laag, maar je schuld wordt hoger en je erfenis kleiner. Je kunt kiezen voor een bedrag ineens, een maandelijkse uitkering of een kredietlijn.
De rente kan vast of variabel zijn en wordt vaak bij je schuld opgeteld. Daardoor stijgt je schuld. Meestal moet je een bepaalde leeftijd hebben, bijvoorbeeld 57 jaar of ouder. Er wordt gekeken naar de verhouding tussen lening en woningwaarde, het energielabel van je huis, de minimale waarde van je woning en of je er zelf woont. Je moet je huis goed onderhouden, verzekerd houden en op tijd de belastingen betalen. Soms is een periodieke taxatie verplicht.
Een persoonlijke lening loopt meestal 2 tot 10 jaar, een hypotheek kan tot 30 jaar lopen als het geld wordt gebruikt voor verbouwing. Een persoonlijke lening is niet gekoppeld aan je huis, een hypotheek wel. Bij betalingsachterstand loop je met een hypotheek het risico dat je huis verkocht moet worden.
Vraag je op latere leeftijd een hypotheek aan? Dan letten geldverstrekkers extra op de stabiliteit van je inkomen en of je de maandlasten kunt blijven betalen. Ze beoordelen je financiële situatie richting je pensioen en stellen daarom aanvullende eisen, zoals een maximale eindleeftijd en strengere voorwaarden voor je lening.
Inkomen uit AOW, pensioen en lijfrente wordt als betrouwbaar gezien. Tijdelijke inkomsten zoals overwerk of bonussen tellen meestal niet mee. Geldverstrekkers kijken vooruit naar je pensioendatum, wanneer je inkomen waarschijnlijk lager wordt. Hoe dichter je bij de eindleeftijd van je hypotheek komt, hoe korter de looptijd en hoe hoger je maandlasten. Er bestaan regelingen die het makkelijker maken om een hypotheek te krijgen als je kunt aantonen dat je de lasten kunt dragen.
Bij je aanvraag draait alles om je vaste inkomsten en hoe je financiële situatie eruitziet na je pensioen. Geldverstrekkers beoordelen welk deel van je inkomen naar woonlasten gaat en maken een inschatting van je situatie wanneer je inkomen daalt bij pensionering.
Je hebt documenten nodig zoals je AOW-beschikking, pensioenoverzichten en eventuele lijfrente-polissen. Alleen indexaties die in je contract vastliggen worden meegeteld. Flexibele inkomsten worden vaak niet of slechts deels meegenomen. Ook het inkomen van je partner wordt beoordeeld op betrouwbaarheid. Huurinkomsten tellen alleen mee als ze stabiel zijn, rekening houdend met mogelijke leegstand. Geldverstrekkers houden rekening met wat je op basis van je leeftijd aan woonlasten zou moeten kunnen dragen.
Een kortere looptijd betekent hogere maandlasten, waardoor je minder kunt lenen. Hypotheekproducten hebben een maximale eindleeftijd die verschilt per aanbieder. Voor aflossingsvrije hypotheken ligt die meestal tussen 75 en 85 jaar. Bij een hypotheek met renteaftrek geldt een maximum van 30 jaar, maar dit wordt beperkt door de eindleeftijd.
Bij een kortere looptijd gaat een groter deel van je maandlast naar aflossing. Op hogere leeftijd krijg je vaak kortere rentevaste periodes, wat meer risico op rentewijzigingen geeft. De eisen worden strenger naarmate de looptijd korter is. Geldverstrekkers vragen dan om meer financiële buffers en een lagere verhouding tussen lening en woningwaarde.
Heb je al een NHG-hypotheek en wil je verhuizen? Dan kun je gebruikmaken van een regeling waarbij naar je werkelijke maandlasten wordt gekeken in plaats van standaardnormen. Dit kan als je nieuwe maandlast niet hoger is dan je huidige en de opzet van je nieuwe lening vergelijkbaar of veiliger is.
Je komt hiervoor in aanmerking als je minimaal 57 jaar bent, een bestaande NHG-hypotheek hebt en je nieuwe bruto maandlast niet stijgt. Er wordt gekeken naar je huidige en nieuwe bruto maandlast, rekening houdend met de resterende looptijd en rentevaste periode. Het voordeel is dat je vaak meer kunt lenen dan volgens de standaardnormen. Je hebt wel bewijsstukken nodig zoals afschriften van je huidige lening, het voorstel voor de nieuwe lening, inkomensdocumenten en een WOZ-waarde of taxatie.
Met een meeneemregeling kun je je huidige rentevoorwaarden behouden als je verhuist. Overbruggingsfinanciering helpt je de periode te overbruggen tussen de aankoop van je nieuwe woning en de verkoop van je oude woning.
Voor een meeneemhypotheek heb je bewijs nodig van je bestaande rentecontract, de resterende hoofdsom en de voorwaarden. De regeling geldt voor de resterende looptijd en moet passen binnen de regels van de geldverstrekker. Bij overbruggingsfinanciering kun je maximaal lenen tot de verwachte verkoopopbrengst van je oude woning, min de hypotheekschuld, verkoopkosten en een veiligheidsmarge.
De geldverstrekker vraagt zekerheden op beide woningen. Met een getekende koopakte van je oude woning krijg je vaak meer ruimte. Overbruggingsfinanciering heeft meestal een looptijd van 6 tot 24 maanden en wordt afgelost zodra je oude woning is verkocht.
Als je je woning aanpast, kun je gebruikmaken van verschillende regelingen en subsidies. Door slim te combineren haal je meer voordeel. Plan vooraf goed en bewaar alle bewijsstukken. Je kunt renteaftrek, subsidies en Wmo-voorzieningen combineren, maar let op: elke regeling heeft eigen voorwaarden.
De rente over je verbouwingslening mag je aftrekken als je de lening binnen 30 jaar annuïtair of lineair aflost. Je moet kunnen aantonen dat het geld daadwerkelijk in je woning is gestoken. Bewaar daarom facturen op jouw naam, betaalbewijzen en afschriften van je bouwdepot. Meestal heb je 2 jaar om het geld aan je huis te besteden. Let op: kosten voor losse hulpmiddelen, meubels of de tuin tellen niet mee voor de aftrek. Houd je je niet aan de regels? Dan vervalt je renteaftrek en valt de lening in box 3.
Denk aan isolatie, een warmtepomp, HR-glas of ventilatie. Bij de taxatie moet duidelijk zijn welk deel van het bedrag naar energiebesparing gaat en welk deel naar andere aanpassingen. Het geld komt in een bouwdepot met aparte posten, zodat later gecontroleerd kan worden of je het geld goed hebt besteed.
Voor energiebesparende aanpassingen zijn er subsidies zoals ISDE en SEEH. Je moet eerst de werkzaamheden uitvoeren volgens de eisen en daarna binnen de gestelde termijn subsidie aanvragen. Maak foto’s van voor en na de klus, bewaar facturen met duidelijke specificaties en productcertificaten. SEEH is vooral voor VvE’s, ISDE voor particuliere woningeigenaren. Lokale subsidies kun je vaak combineren, maar niet voor dezelfde kosten. Check de energiesubsidiewijzer en de website van je gemeente voor actuele mogelijkheden.
Voor noodzakelijke woningaanpassingen kun je via de Wmo een vergoeding aanvragen. Je begint met een melding bij de gemeente, gevolgd door een gesprek en onderzoek. De gemeente bepaalt wat in jouw geval nodig en passend is. Je krijgt een beschikking voor een voorziening of een persoonsgebonden budget (PGB). Meestal betaal je een eigen bijdrage en moet je meewerken aan het onderzoek. Gebruik je het PGB niet volgens de regels? Dan kan de gemeente het geld terugvorderen.
Verbeter je het energielabel van je huis, dan kun je soms korting krijgen op je hypotheekrente. Je moet het nieuwe energielabel op tijd aanleveren, meestal voor de overdracht of binnen een bepaalde termijn. Soms moet je minimaal naar label C of beter gaan. De voorwaarden verschillen per geldverstrekker. Als je je lening aanpast, wordt opnieuw bekeken of je nog recht hebt op de korting.
Ga je verbouwen? Een goede voorbereiding is essentieel. Zonder duidelijke afspraken en contracten kun je problemen krijgen, zoals verkeerde waardebepalingen, vertragingen en onverwachte kosten. Veel mensen schatten de waardestijging na de verbouwing te hoog in, maken een te optimistische planning of vergeten hun verzekeringen aan te passen.
Hieronder vind je tips om risico’s bij verbouwen te verkleinen:
Banken en andere geldverstrekkers willen precies weten waar je geld naartoe gaat en of je huis er echt meer waard door wordt. Een goed onderbouwd plan is daarom noodzakelijk. De geschatte waarde na verbouwing moet realistisch zijn en passen bij wat vergelijkbare huizen in jouw buurt waard zijn.
Maak een duidelijke bestedingslijst met exacte hoeveelheden en bedragen per onderdeel. Voeg tekeningen en beschrijvingen toe zodat iedereen begrijpt wat je wilt doen. Bij twijfel rekent hij een extra veiligheidsmarge. Wees voorzichtig met het overschatten van de waarde of verkoopbaarheid van je huis. Een tweede mening kan helpen om je verwachtingen bij te stellen.
Voor veel verbouwingen heb je toestemming van de gemeente nodig. Vooral bij grotere aanpassingen of bijzondere woningen gelden extra regels.
Een vergunning is nodig bij grote veranderingen, het veranderen van de functie van een ruimte, aanpassingen aan de gevel of als je in een monument woont. De gemeente kijkt naar het bestemmingsplan, welstandseisen, erfgoedregels en het Bouwbesluit. Je moet tekeningen, berekeningen en details over aansluitingen aanleveren. Voor monumenten is vaak apart advies nodig. Bij mantelzorgwoningen gelden speciale eisen, zoals dat de woning later weer makkelijk terug te bouwen moet zijn naar de oorspronkelijke staat.
Een overlijdensrisicoverzekering is soms verplicht, vooral bij hogere leningen of als je inkomen kwetsbaar is. Je leeftijd bepaalt mede de premie en of verzekeraars je accepteren.
Of je een overlijdensrisicoverzekering nodig hebt, hangt af van je hypotheekvorm en hoe hoog je lening is ten opzichte van de waarde van je woning. Vaak moet je een gezondheidsverklaring invullen of een medische keuring doen. Gezondheidsproblemen kunnen zorgen voor uitsluitingen of hogere premies. Hoe ouder je bent, hoe sneller de kosten stijgen. Verzekeraars hanteren verschillende regels voor minimum- en maximumleeftijden, dus vergelijken is verstandig.
Naast de verbouwkosten zelf zijn er verschillende extra uitgaven. De bedragen en belastingaftrekbaarheid verschillen per soort uitgave.
Voor hypotheekadvies en bemiddeling betaal je meestal tussen €1.500 en €3.000. Notariskosten liggen tussen €600 en €1.200. Een taxatie kost €500 tot €1.000. Een bouwkundige keuring kost €350 tot €600. Vo